Ağrı Dağı Efsanesi (Yaşar Kemal) Kısa Özeti

Bir gün Ahmet’in evinin önüne kır bir at gelir ve bir süre durur. Geleneklere göre Ahmet, bu atın kendi kısmeti olduğunu düşünür, etrafındakilere danışır ve sonunda atı sahiplenir. Ne var ki at Beyazıt’ın güçlü paşası Mahmut Han’ındır. Mahmut Han, atının Ahmet’te olduğunu öğrenir ve atını geri ister. Ahmet töreye göre atın kendisine Allah’tan yadigar olduğunu ve geri vermeyeceğini söyler.  Herkes, Mahmut Han’a Ahmet’in haklı olduğunu söyler. Ama Han, gururuna yenik düşerek töreyi hiçe sayar. Adamlarını toplayıp Ağrı yöresine gelir. Fakat orada Sofi hariç kimseyi bulamaz. Sofi’yi zindana atar. Mahmut Han’ın güzel kızı Gülbahar, Sofi’den ve onun kaval çalışından etkilenir ve devamlı onu dinlemeye zindana gelir. Bu arada Paşa, Ahmet’i bulması için Musa Bey’i gönderir. Musa Bey, Ahmet’i ikna eder ve Paşa’nın sarayına dönerler. Ahmet, atı teslim etmeyi yine reddeder. Öfkelenen Mahmut Han, Ahmet’i de Musa Bey’i de zindana attırır. Ahmet’le Gülbahar, zindanda tanışır ve aşık olurlar.
Halk töreye bağlı kalarak Ahmet’in arkasında durur. Mahmut Han, Ahmet’i öldürme kararı alır. Bunu duyan Gülbahar, kendisine aşık olan zindancıbaşı Memo’ya saçından bir tel verme karşılığında Ahmet’i kurtarır. Durumu haber alan Mahmut Han, Memo’yu öldürür.
Mahmut Han, Ahmet’i öldürmeyi kafasına koymuştur. Onları rahat bırakmaz ama halkın tepkisinden de korkmaktadır. Sonunda Ahmet’e Ağrı dağının zirvesinde bir ateş yakarsa Gülbahar’ı kendisine vereceğini söyler. Bu isteği imkansız gibi bir şeydir. Ahmet zirvede ateşi yakmayı başarır ve Gülbahar’ı alır. Ama neşesiz ve durgundur. Gülbahar’a zindancıbaşı Memo’nun kendisini nasıl serbest bıraktığını sorar. Gülbahar olanları anlatır. Ahmet bunu gururuna yediremez. Gülbahar’ın bütün yalvarmaları fayda etmez. Ahmet, Küp Gölü’nün sularında kaybolup gider.

www.edebiyatvedil.net